İlk Kez Kripto Alıyorsanız Bilmeniz Gereken 10 Şey

Created by Nazlı Soner, Modified on Sun, 11 Sep 2022 at 09:05 PM by Nazlı Soner

İlk Kez Kripto Alıyorsanız Bilmeniz Gereken 10 Şey

 

1. Kaybetmeyi göze alabileceğinizden fazlasını yatırmayın 

Kripto diğer birçok yatırımdan daha risklidir. Oynaklıktan başka hiçbir şey garanti değildir. Dahası, birçok durumda düzensizdir. Bunun için ne bir FDIC sigortası ne de son çare alıcısı vardır. Kripto coinlerinin fiyatları an be an çılgınca değişir. Piyasa boğa koşusunun parıltısının tadını çıkartırken, acılı ve uzun süreli düzeltmelere katlandı ve bu neredeyse kesinlikle tekrar edecek. 

Tehlike dereceli olarak değişir. Orijinal kripto para birimi olan Bitcoin, on yıldan fazladır aramızda ve diğer coinlere nazaran kaybolma olasılığı daha az. Ama risksiz de değildir. 

Bundan dolayı, herhangi bir para birimine hayat birikimleriniz üzerine bahse girmeyin. 

 

2. İyice araştırın 

Herhangi bir dijital paraya büyük ölçüde yatırım yapmadan önce, teknolojiyi araştırmak için saatler harcayın böylece değer teklifini ve riskleri anlayın. ("Başkası daha yüksek fiyata alacak" değer teklifi değildir.) 

Konu hakkında bulabildiğiniz her şeyi okuyun. (CoinDesk'in Öğren (Learn) bölümü başlamak için iyi bir yerdir.) Toplum forumlarında ve geliştirici mail listelerinde dolaşın. Podcastler dinleyin. Kütüphaneden sadece dijital para hakkında değil kriptografi, oyun teorileri ve ekonomi gibi ilgili alanlarda da kitap alın. CoinDesk'i ve hatta bazı rakiplerimizi okuyun. 

Eğer bulunduğunuz bölge artık COVID-19 karantinasında değilse, yerel buluşmalara gidin. Birçok soru sorun. Duyduklarınızı anlamıyorsanız, birilerine açıklaması için rica etmekten korkmayın. Eğer hala bir anlam ifade etmiyorsa, kendinizde suç bulmayın; insanlar anlamsızca konuşuyor olabilir. İçten olanlar yardım etmek için zaman ayıracaktır, ancak o zaman bile insanların "bildiklerini okumalarına" karşı dikkatli olun (kendi sahip olduklarını almanızı söylerler böylece fiyat artar). 

İkna olsanız bile, şüphecileri arayın (sonları yoktur) ve argümanlarını da göz önünde bulundurun. 

John Stuart Mill'i hatırlayın: "Davanın sadece kendi tarafını bilen kişi bunun hakkında çok az şey bilir." 

Bilmeniz gereken her şeyi araştırdığınız düşündüğünüzde, daha fazla şey yapın. Büyük ihtimalle daha bitirmediniz. 


3. 'Fırsatı kaçırma korkusu'na karşı çıkın

Eğer bir şeye yatırım yapmanızın sebebi bir şeyleri kaçırmaksa, kaçırmayacağınız tek şey her şeyi kaybetmeniz olacaktır.

Fırsatı kaçırma korkusu (FOMO), yıllar boyunca biriktirdiğiniz ne servetiniz varsa yok etmenin kesin bir yoludur. Sorun, ilk önce araştırılması gereken bir şeye olan içgüdüsel tepkidir. İçgüdünüze göre ticaret yapmak çabucak karnınızı ağrıtacaktır.

Aldığınız şeyi iyi bilin. Gerçekten bilin. Bir ticaret uygulamasına girip, bir para biriminin son 24 saatte %30 veya daha üstünde yükseldiğini görmek araştırma değildir. Düşen bir kripto para biriminin satıldığı şanssız kişi siz olabilirsiniz.

Her coinin, Bitcoinin bile pompacısı (utanmaz destekçileri) vardır. Akran baskısına yenik düşmeyin. Burası lise değil. Kendinizi düşünün ve esasa dayalı bir yatırım için durumu değerlendirin.

Araştırın. Sonra bir daha araştırın.


4. Kulağa gerçek olamayacak kadar iyi geliyorsa, muhtemelen öyledir

Kripto şarlatanlarla doludur. Birçok insan projesinin bitcoini sollayacağının sözünü verir. Öyle midir? Bunu bilmenin tek yolu var: Araştırmak. Alıcı da borç alan da dikkatli olmalıdır. Bazı kripto borsaları 100 kattan fazla kaldıraç sunar, yani bir yatırımın maliyetinin %99'una kadar borç alabilirsiniz. Bu bir coinin değeri artarsa kârınızı artıracak, ama diğer yöne giderse hızlı bir şekilde silinebileceğiniz anlamına gelir.


5. Güvenmeyin, doğrulayın

Bu piyasada dolandırıcılar çoktur. Twitter'daki bazı serseriler, Elon Musk'ın "Saturday Night Live" programına çıkmasından faydalanarak insanları sahte bir "hediye" ile 100,000$ değerinde çeşitli kripto paralardan dolandırdı. Programın Twitter hesabını taklit eden zalimler, kurbanlarına adreslerini doğrulamak için az miktarda kripto göndermelerini söyledi. Öyle yaparlarsa, miktarın 10 katını geri alacaklardı.



6. 'Birim eğilimi'ne dikkat

Bir coin'in 1 dolar civarında işlem görüyor olması, 58.000 dolardan işlem gören Bitcoin'den "daha ucuz" olduğu anlamına gelmez. Tüm coinler eşit yaratılmamıştır.

Bitcoin'e benzemeye çalışan veya başka sorunları çözmeye çalışan binlerce kripto para birimi vardır. Hepsinin geliştirici desteği ve merkeziyetsizlikleri farklı düzeylerdedir.

Bir coinin değerini belirlemek demek coinin nasıl ne neden yaratıldığını sormak demektir. Varsayılan faydası nedir? Üzerinde kim çalışıyor? Geliştirici topluluğu ne kadar büyük? GitHub'taki depo ne kadar aktif? Açık kaynaklı yazılım güncellemeleri genellikle nereye kaydedilir? Bir bina gibi, kod tabanı bakım gerektirir ve ihmal yapıyı çürük bırakabilir. En önemlisi, coin'in güvenlik modeli iş ispatı mı yoksa hisse ispatı mıdır? İlkiyse, hash oranı diğer PoW coinleri ile karşılaştırıldığında nasıl? Eğer bu şartları bilmiyorsanız, yatırım yapmaya daha hazır değilsiniz.

 

 

7. Cüzdan kullanımını öğrenin

Kripto para birimleri nakit, mücevher gibi taşıyıcı varlıklardır. Yani sahiplerinin hak sahibi olduğu varsayılır. Kaybolursa veya çalınırsa gitmiş olur.

Bundan, ileri düzey kullanıcılar kriptografik anahtarları bir borsa gibi üçüncü bir tarafa dijital para cüzdanına emanet etmemenizi tavsiye edeceklerdir, çünkü bu firmalar birçok yerde büyük ölçüde düzenlemeye tabi değildir ve hacklere veya exit scame(müşterilerin parasıyla kaçmak) maruz kalabilir.

Merkeziyetsiz finans platformları, geçen aylarda çok sayıda yüksek profilli istismarın kurbanı oldu ve Binance gibi merkezileştirilmiş olanlar da kendi paylarına düşeni aldılar.

Ancak, anahtarları bir donanım cihazında veya hatta üzerinde sayı ve harf dizesi yazılı bir kağıt parçasında korumak sinir bozucu bir iş olabilir ve berbat etmesi kolaydır. Bu yüzden tecrübeli yatırımcılar bile üçüncü taraf koruyucu kullanmayı tercih eder.

Kripto tamamen takaslarla ilgilidir. Kendinize o kağıt parçasını kaybetmeyeceğinize veya "seed phrase"i (kriptonuzun kilidini açan anahtar için parola) unutmayacağınıza dair güveniyor musunuz? Güvenmiyorsanız, dijital eşyalarınızı koruması için başkasına güvenmeniz gerekir. (Riskleri azaltmak için, çoklu imza cüzdanı denilen bir şey vardır. Örneğin, bir cüzdandan para çıkarmak için hem Bob hem de/veya Alice'in bir işlemi imzalaması gerekir.)

Açıkların yanı sıra, borsalar, ödeme gücü sorunlarından yasal sorunlara kadar çeşitli nedenlerle paranızı istediğiniz zaman çekmenizi engelleyebilir. Dahası, bazı borsalar sürekli ayakta kalmak için gerekli altyapıya sahip değildir - Örneğin, Coinbase ve Robinhood, genellikle piyasa oynaklığı dönemlerinde düşer. Eğer kendi cüzdanınızı yönetmiyorsanız, coinleriniz üzerindeki kontrolünüzü garantiye alamazsınız.


8. Bitcoin'in (ve diğer birçok kriptonun) bir parçasını satın alabilirsiniz.

Tüm bir coini almanıza gerek yok. Örneğin Bitcoin, sekizinci ondalık basamağa bölünebilir. Yani bu şeyin nasıl çalıştığını merak ediyorsanız, 10$ gibi küçük bir değere satın alıp deneme yapabilirsiniz.

Milyarder Mark Cuban geçenlerde televizyonda küçük miktarlarda dogecoin satın alma ile ilgili söylediği gibi, "piyango biletinden çok daha iyi." Ne yazık ki, izleyicileri vergi etkilerinden bahsetmeden eşyalara doge harcamaya teşvik etti.


9. Vergi sonuçlarını anlayın

Bu özellikle ABD'de birkaç sebepten ötürü önemlidir. İlk olarak, Milli Gelirler Dairesi (IRS) kriptoyu, vergi amaçlı, para birimi olarak değil mülk olarak kabul ediyor. Sonuç olarak, 1 dolara bir coin satın alırsanız ve değeri iki katına çıkarsa ve bu fazla doları bir paket sakız almak için harcarsanız, bu sermaye kazancını bildirmeniz ve bunun üzerinden vergi ödemeniz gerekir. Kripto sektörünün lobi çalışmalarına rağmen, "de minimis muafiyeti" yoktur.

Ayrıca, merkezi borsalar IRS'e düzenli olarak hesap bilgilerini gönderir. Tabii ki kripto, hisse senetleri veya bankalar kadar düzenlenmez. Fakat, federal hükümet büyük bir açık veriyor ve kripto işlemlerinizi sormak için sizi ziyarete aynalı havacı gözlükleri olan insanları gönderme konusunda iki kez düşünmeyecek.


10. Dolar maliyet ortalamasını kullanarak satın alın ve fiyat konusunda takıntılı olmayın

Piyasalar, günden güne, saatten saate, dakikadan dakikaya dalgalanacaktır fakat bir şeye değen herhangi bir kripto ya da yatırım uzun vadeli bir bahistir. Eğer dopamin hormonu salgılamak istiyorsanız, koşuya çıkın veya bir aksiyon filmi izleyin.

Takıntılı olmaktansa yatırım yapmanın en iyi yolu nedir? Dolar maliyeti ortalamasını (DCA) kullanmak. Düzenli aralıklarla (Günlük? Haftalık? Aylık? Yıllık? Siz seçin.) istediğiniz kripto paradan belirli bir miktar satın alın ve ona bakmayın.

Uzun vadeli düşünüyorsanız ve DCA kullanıyorsanız kısa vadeli hareketlere dayalı olarak pozisyonunuzu satmak veya yükseltmek için baskı altında olmayacaksınız.



Was this article helpful?

That’s Great!

Thank you for your feedback

Sorry! We couldn't be helpful

Thank you for your feedback

Let us know how can we improve this article!

Select atleast one of the reasons

Feedback sent

We appreciate your effort and will try to fix the article